Ölçüm Cihazları ve Test Araçları
Genel olarak bilim ve mühendislikte kullanılan ölçüm cihazları ve test araçları, belirli boyut bilgilerini ve ölçüleri görüntüleyebilmek için tasarlanan ürünlerdir. Bu cihazların, farklı boyutları ile basit malzeme ölçümlerinden karmaşık makine bölümlerinin detaylarını almaya kadar farklı işlemler yapılabilir. Bu cihazlar kişisel ihtiyaçlar için kullanılabildiği gibi sektör içi çalışmalarda da kullanılmaktadır. Ölçüm cihazları ve test araçları için oluşturulan özel bir sınıflandırma bulunmamaktadır. Gelişen teknolojiler sayesinde yeni nesil ölçüm cihazları ve test araçları üretilmektedir. Bu cihazlar daha kesin ve kolay ölçüm yapılmasını sağlar. Bu cihazların sınıflandırılması; toplayıcı, kaydedici, dijital ya da analog olarak yapılmaktadır. Kaydedici olanlar ölçüm yapılan alanın değerini kaydedebilen cihazlardır. Cihaz tarafından bir kağıt üzerine belirlenen değerler geçirilir ve kayıt özelliği kullanılır. Deprem, kalp atışı ölçümleri gibi değerler için bu cihazlar kullanılır. Toplayıcı olan ölçüm cihazları ve test araçlarından elde edilen tüm değerleri toplayarak kaydeden, genel olarak elektrik sayaçlarında kullanılan ölçüm cihazları ve test araçlarıdır. Analog olanlar ibreli ve kadranlıdır. Ölçülecek değere göre ayarlanan kadran, sürekli değişiklik gösteren büyük ölçümlerin yapılmasını kolaylaştırır. Dijital özellikte olan ölçüm cihazları ve test araçlarında belirlenen ölçü, ekran üzerinde rakamlarla gösterilir. Ölçü aletleri günlük hayatta işlerin kolayca gerçekleştirilmesi için kullanılır. Siz de bu ürünler arasından kendinize en uygun olanı seçebilirsiniz. Benzer ürünleri görmek için yapı market ve bahçe sayfamıza gidebilirsiniz.
Ölçüm Cihazları ve Test Araçları Nelerdir?
Oldukça yaygın olan ölçüm cihazları ve test araçlarından olan dinamometre, kuvvet ölçer olarak tanımlanır. Otomobil motoru ya da enerji motorunun beygir güçlerini ölçmek için kullanılır. Dönen parçaya uygulanan vurma gücü ile açısal hızın çarpımı gücü verir. Güç ölçen dinamometreler arasında en fazla kullanılanı, esnek metal halkalı olanıdır. Bu halkaya sıkıştırılarak bir güç yüklenir ve halka burulur. Burulma miktarı ile kuvvet ölçülür. Cisim tarafından uygulanan kuvvet ne kadar fazla ise yay o ölçüde gerilir. Bu ölçüler Newton birimi ile gösterilir. İç içe geçen iki borudan oluşan bu ölçü cihazları, yay esnekliğinden faydalanılarak yapılır. Dinamometreler ölçüm cihazları ve test araçları içinde kapasitelerine göre farklı boyutlarda üretilenlerdir. Titreşim ölçer olarak da adlandırılan vibrasyon ölçer cihazlarının temel görevi ivmeyi ölçmek ve gerekli ise titreşimleri azaltmak veya durdurmaktır. Pek çok bakım ve üretim hattında kullanılan bu cihazlar, elektronik aletler için de uygundur. Özellikle bilgisayarların içine entegre edilen ölçüm cihazları ve test araçları arasındaki vibrasyon ölçer sayesinde sabit diskler hasarlara karşı koruma altındadır. Ürün geliştirme amacıyla da kullanılan bu ölçüm cihazları ve test araçları ile titreşimlerin; ivmesi, gücü, hızı ve kayması hesaplanabilir. Bazı modeller ürün içine monteli olmakla birlikte bazıları elde taşımaya uygundur. Taşımaya uygun olan ürünler ile titreşim ölçüleri kaydedilebilir. Deprem tespitleri içinde kullanılan cihazlar özellikleri sayesinde güvenilir test araçları arasında yer almaktadır. LCR metre adı verilen; kondansatör, bobin ve direnç ölçümü için kullanılan alet de ölçüm cihazları ve test araçları arasında yer almaktadır. Bu cihaz düşük dirençleri ölçebilme avantajı sağlaması ile ön plana çıkmaktadır. Ayrıca dirençler dışında çok büyük ve küçük kapasiteleri değerlendirme imkanı sağlar. Bobin, kondansatör ve dirençlerin tamiri içi kullanılan ve olması gereken ölçülerden sapma durumlarını değerlendiren bir cihazdır. Yel ölçüm cihazı ve test araçları olarak adlandırılan anemometre, meteoroloji istasyonlarında ya da havalandırma sistemlerinde kullanılır. Tarihte bilinen ilk modeli 1450 yılında yapılmıştır. Bunların dışında çok küçük boyutlu cisimlerin hassas ölçümlerini gerçekleştiren aletler de bulunur. Bu cihazlara mikrometre adı verilmiştir. Kumpas ölçüm cihazı ve test aracı mantığı ile çalışan bu cihazlar, daha küçük boyutlu materyallerin ölçümüne uygundur. 0,01 mm hassasiyet oranı olan mikrometre, genel olarak araçlarda kullanılan subap çapı, silindir, kam mili gibi parçaların ölçümünü yapar. Ölçüm cihazları ve test araçları arasında bulunan bir diğer model kalınlık ölçer ürünleridir. Bu ürünler demir içeren ve içermeyen metallerdeki kaplama kalınlıklarını kolay ve hızlı bir şekilde belirleyebilmek için kullanılır. Alüminyum, çelik gibi metal kaplamaların ve kuru filmlerin tahribatsız ölçümleri için uygundur. Seçilim gruplarına göre ölçüm ağırlıkları değişen bu cihazların sensörleri ayrı olarak satılır. Ayrıca bu model ölçüm cihazları ve test araçları 100.000 ölçüme kadar yapılan işlemleri belleğine kaydeder. Bluetooth veya USB uygulamaları sayesinde veri aktarımlarını da sağlayabilir.
Ölçüm Cihazları ve Test Araçları Nerelerde Kullanılır?
Ölçüm cihazları ve test araçları hem evde günlük hayatta hem farklı sektörlerde, özel amaçlarla kullanılabilir. Bu ürünler içinde evlerde en fazla kullanılan ölçüm cihazları ve test araçları arasında terazi yer almaktadır. Baskül ya da tartı olarak da adlandırılan terazi; yerçekimi etkisinden faydalanarak, üzerine konulan cismin kütlesini belirlemede kullanılır. Denge prensibi ile çalışan bu cihaz kullanılırken ölçülmesi istenen ürün bir tarafa, ağırlığı belirli olan cisim diğer tarafa konularak denge sağlanmaya çalışılır. Yapılan bu işleme ise tartma adı verilir. Eski sistem ölçüm cihazları ve test araçları modellerinden olan terazilerin yerini, dijital göstergeli ve denge sağlayıcı cisim ihtiyacı olmayan ürünler almıştır. Genel olarak hepsi aynı ad ile anılmakla birlikte aslında baskül daha fazla ağırlığa sahip cisimlerin ölçümünde kullanıma uygundur. Ayrıca baskül kullanımı belirli indikatörlere uygun olarak yapılmalıdır, aksi takdirde alınan sonuç doğru olmayabilir. Evlerde ya da kapalı mekanlarda kullanılan ölçüm cihazları ve test araçları arasında termometre de yer alır. Sıcaklığı ölçmek ve göstermek için kullanılan termometreler, yapılan ölçümleri derece ile ifade eder. İnce ve uzun bir ampul şeklindeki cam fanus tüpüne sahip olan sıcaklık ölçüm cihazı ve test araçları, içerisinde cıva ve renkli alkol bulundurmaktadır. İçerisindeki maddeler, sıcaklığın değişim durumuna göre yükselip alçalır. Bunların yanında herkes tarafından kullanılabilen ama belirli bir amaca hizmet eden ürünler de bulunmaktadır. Bu ürünler arasında yer alan dedektör, toprak altındaki elektromanyetik sinyalleri iletir. Bu sinyallerle gelen verileri kullanan kişiye değer olarak sunmaktadır. Genel olarak yer altı araştırmacıları ya da defineciler tarafından kullanılan ölçüm cihazları ve test araçlarıdır. Kullanıma amaçlarına göre çeşitlenir. Altın arama işi için ölçüm cihazları ve test araçları arasından metal dedektör seçilebilir. Farklı elementlere göre diğer türler arasından uygun olan seçilebilir. Bu cihazlar batarya ve lityum pil ile kullanılır. Genel olarak metal olan ölçüm cihazları ve test araçları elektronik yapıya sahiptir. Toprak altına gönderilen sinyaller ile oradaki elementin ne olduğunu kullanıcıya aktarır. Dedektörler yüksek gerilim olan alanlarda bozulma riski taşır veya yanlış sinyal verebilir. Bu nedenle yüksek gerilimli alanlarda kullanılması önerilmez.
Kullanımı Kolay Ölçüm Cihazları ve Test Araçları
Ölçüm cihazları ve test araçlarından bazıları bilgi, beceri ve tecrübe gerektirirken, bazıları günlük hayatta herkes tarafından kolayca kullanılabilir. Bunlardan ilki nem ölçer cihazlarıdır. Higrometre olarak adlandırılan bu cihazlar, hem nem seviyesinin ölçümünü hem de istenilen seviyede tutulmasını sağlar. Dijital ve sensörlü olan bu cihazların kullanımı için herhangi bir bilgiye ihtiyaç duyulmaz. Cihaz istenilen yere yerleştirilerek ekranda tüm veriler görüntülenebilir. Kullanımı kolay ölçüm cihazı ve test araçlarından bir diğeri dijital el terazisi ürünleridir. Bu cihazlar üzerlerinde bulunan ekran ve bir kanca ile hizmet sağlar. Ölçülmek istenen ürün kancaya takılarak, ekran üzerinde sonuç görüntülenir. Bunların dışında kullanımı kolay, genellikle inşaatlar da kullanılan ölçüm cihazları ve test araçları da bulunmaktadır. Bunlardan ilki çırpı ipi olarak adlandırılan cihazdır. Bu cihaz iki nokta arasındaki mesafenin belirlenmesi ya da ölçümü için kullanılır. Çizim ipi adı da verilen bu ürünün bir noktası tebeşirlenerek belirlenir ve istenilen alana sabitlenir. Diğer uç, ölçüsü alınacak alana götürülerek bastırılır ve ikisi arasındaki mesafe belirlenir. Hem evlerde hem de iş alanlarında sık ve kolay kullanılan avometre de ölçüm cihazları ve test araçları içinde yer almaktadır. Akım, voltaj, direnç ve kısa devreleri ölçmek amacıyla kullanılan bu araç; Amper (akım), volt (voltaj) ve ohm (direnç) birimlerinin baş harfleriyle oluşturulmuştur. Elektrik elektronik sektörlerinde sık kullanılır. Cihaz üzerindeki komütatör sayesinde değerler elle de girilebilir. Ayrıca avometre, elektrik akımlarının iletkenler arasında yönlendirilmesi ve akım geçişi için de kullanılır. Bunların dışında sık olarak kullanılan ölçüm cihazları ve test araçlarından bir diğeri de ses ve gürültü ölçüm cihazı çeşitleridir. Bu ürünler genel olarak insan sağlığını korumaya yönelik çalışmalar için kullanılmaktadır. Çevresel gürültülerin insan huzuru üzerindeki olumsuz etkileri nedeni ile gerekli görülen alanlarda ses ölçümü yapılmasını sağlayan cihazlardır. Bu cihaz el ile taşınmaya uygundur ve küçük boyutlara sahiptir. Bu nedenle istenilen her alanda ölçüm yapılabilir. Üzerinde bulunan dijital gösterge ile alanın gürültü seviyesini desibel olarak kullanıcıya aktarır. Kolay çalışma sağlayan lüksmetre, bir diğer test aracıdır. Bu cihaz, ışık enerjisini elektriğe çeviren bir pil ve kalibreli mili ampermetre ile oluşturulur. İnsan gözü ile aynı duyarlılığa sahip olacak şekilde üretilen cihazın kullanımı için ölçülmek istenilen alana doğru tutulması yeterlidir. Kullanımı kolay olan ölçüm cihazları ve test araçlarından bir diğeri mutfak terazileridir. Bu ürünler kullanım için herhangi bir özel işleme gerek duymaz. Düz bir zemin üzerine konumlandırılmaları gereken mutfak terazileri, genel olarak gram gibi küçük ölçü birimleri için kullanılır.
Ölçüm Cihazları ve Test Araçları Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ölçüm cihazları ve test araçları kullanılırken dikkatli olunması gerekir. Her ölçüm cihazı için farklı prosedür vardır. Özel olarak dikkat gerektiren ölçüm cihazları ve test araçlarından olan komparatör, boyutların karşılaştırılarak ölçülmesinde kullanılır. Bu ölçü cihazı kullanılırken alanın çizgilerinin birbirine paralel olmasına özen gösterilmelidir. Geometrik biçimlerin ölçülerini kontrol etmek için kullanılan bu ürün kadranlı bir saat yapısına sahiptir. Dikkatli kullanım gerektirenlerden bir diğeri kalınlık ölçüm cihazı ve test araçları olarak aktarılabilir. Bu cihaz; cam, metal, plastik gibi ürünlerin ve duvar kalınlıklarının ölçümü için kullanılır. Farklı kalınlıkları ölçmek için doğru cihazın seçilmesi oldukça önemlidir. Aksi takdirde ölçü cihazı hatalı sonuç verebilir. Duvar kalınlığı ölçmek için kullanılan ürünler genel olarak 1,0 mm ile 225 mm arası ölçüm yapabilir. Bunun yanı sıra plastik veya cam gibi ürünler için 1000 ile 9999 m/s olan cihazlar seçilmelidir. Manyetik ve girdap özellikli ürünler materyal kalınlığı için kullanılır. Ölçüm cihazları ve test araçları arasında bulunan nivo, kullanım esnasında dikkat gerektiren aletlerdendir. Nivo, farklı iki nokta arasındaki kot farkının ölçülmesini ve arazi çalışmalarında haritalandırma yapılmasını sağlar. Aşağı ve yukarı yönlü olarak çalışma gerçekleştiren bu ölçüm cihazları ve test araçları genellikle şantiyelerde kullanılır. Kullanımı esnasında uygulanması gereken bazı kuralları bulunmaktadır. Buna göre nivo cihazı bir sehpaya yerleştirilerek kullanılır. Bu sehpa uzun çubuklardan yapılmış 3 ayaktan oluşur ve sağlam bir zemine oturtulur. Nivo sehpaya vidalar ile sabitlenir ve daha sonra 180 derece döndürülerek noktalar arasındaki mesafe okumaları yapılır. Bu okumalar sonucunda kot farkları tespit edilir. Kullanım esnasında dikkat gerektiren bir diğer ölçüm cihazları ve test araçları arasında yer alan su terazisidir. Herhangi bir yüzey üzerinde yapılan ölçümler ile düz olup olmadığını belirlemek için kullanılan bu ürün, iç kısmında renkli bir sıvı bulunan şeffaf kapsüllü bir dikdörtgen şeklindedir. Bu ürün ölçüm cihazları ve test araçları arasında rakamsal olarak sonuç vermeyen bir ürün olduğu için dikkatli kullanılıp okunmalıdır. Sıvının durumuna göre duvar veya yeryüzünde düzlük ölçümü yapılmaktadır.
Özel Amaçlı Ölçüm Cihazları ve Test Araçları
Ölçüm cihazları ve test araçları belirli bir kullanım alanına özel olarak da üretilmektedir. Bunlar içinde yer alan cihazlardan ilki takometredir. Takometreler genel olarak uzun yol şoförleri tarafından kullanılması önerilen ölçüm cihazlarıdır. Motorlu cihazlarda şaft veya disklerin birim süredeki devir sayısını göstermeye yarayan ölçüm aleti, takometredir. Genelde bir dakika içindeki devir sayısı gösteren analog bir saat olarak üretilmekle birlikte, dijital göstergeli ürünler de vardır. Cihaz üzerinde bulunan gösterge bir iğne yardımıyla güvenli veya tehlikeli olan seviyeleri belirtmektedir. Hız ölçer olarak Türkçeye çevrilebilen takometre, araçlardaki hızın hangi seviyede olduğunu ölçüp bu sonucu ekrana yansıtma işlevini gerçekleştirir. Özel amaçlı ölçüm cihazları ve test araçları arasında olan bir diğer ürün termal kameradır. Bu cihaz, gözle görülemeyen ısı enerjisini temel alan ve görüntü yapısını IR enerjiye özgü renklere ve şekillere çeviren bir alettir. Genellikle güvenlik amaçlı kullanılır. Gece görüş sistemleri ya da ısıya güdümlü ürünlerin gelişmesi ile kullanım alanı da artmaktadır. Bu ürünler elektrik sektöründe, problemlerin tespiti için fayda sağlar. Elektrik akımı geçerken malzemeler ısınır ve bu durum termal kameralar ile görüntülenerek problemin tespit edilmesini sağlar. Bunun yanı sıra inşaat sektörü için de özel kullanım alanı bulunmaktadır. Sıvanın altında oluşan nem, küf veya çatlakların tespit edilmesi için kullanılır. Termal kameralar ile çekilen fotoğrafta; açık renk ile sıcak bölgeler, koyu renk ile de soğuk bölgeler gösterilir. En sıcak bölge sarı, en soğuk bölge ise mavi renk ile temsil edilmektedir. Bu renklerin birbirlerine yakınlaşması kırmızı tonlar ile gösterilir. -273 derece üzerindeki tüm nesneler termal enerji ortaya çıkarır. Bu da gözün göremediği durumlar ile problem yaşanmasına neden olmaktadır. Termal kameralar tüm bu sorunları engellemek amacı ile üretilmektedir. Özel amaçlı olarak üretilen ölçüm cihazları ve test araçları içinde birden fazla terazi modeli bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi de elektronik terazi cihazlarıdır. Dijital gösterge ile üzerine yerleştirilen ürünlerin ağırlığını kolay bir şekilde gösterir. Bunların dışında özel amaçlı üretilen cihazlardan bir diğeri akü test cihazı çeşitleridir. Araçların güç kaynağı ve önemli bileşenlerinden olan akülerin bakımını sağlamak ve gerekli kontrollerini yapmak için kullanılan aletlere akü test cihazı adı verilir. Grafik sunan ekranları ve evrensel olarak kabul gören semboller ile akü hakkında bilgi verir. Akü test cihazları 12V veya 24V olarak farklı kullanımlara uygun üretilir. Siz de tüm bu ürünler arasından kendinize uygun olanları sepetinize kolayca ekleyip, siparişinizi oluşturabilirsiniz.
