Ağırlık Ölçerler
Bir kütlenin ağırlığının belirlenmesi için yapılan ölçümlerde kullanılan aletler ağırlık ölçer olarak geçen aletlerdir. Terazi ve kantar gibi aletler ağırlık ölçen aletlerdendir. Bir cismin ağırlığı, dünyanın cisme uyguladığı kuvvet ile alakalıdır. Ağırlık bir kuvvettir ve yeryüzüne yakın olan her şey bu kuvvetten etkilenerek bir kütleye kavuşur. İşte ağırlık ölçerler farklı standartlarda bu ağırlıkları ölçmeye yarar. Çok çeşitli ağırlık ölçme yöntemleri vardır. Ağırlık ölçerler pek çok farklı sektörde kullanılabilir. Ticaret, laboratuvar, hastaneler, kuyumcu ve daha birçok yerde ağırlık ölçerler özenle kullanılan aletlerin başında gelmektedir. Her türlü ağırlığı ölçecek ağırlık ölçerler vardır. Örneğin hassas ölçüm yapan teraziler genellikle ufak şeyleri ölçerken, daha yüzeysel şeyleri ölçen ağırlık ölçerler hassas ölçüm yapmazlar.
Terazi Çeşitleri ve Modelleri
Farklı alanlarda kullanılmak üzere üretilen ağırlık ölçerlerden en çok kullanılanı terazidir. Terazi bir cismin üstündeki yerçekimi etkisinden yararlanarak, cismin kütlesini belirlemek için kullanılan ölçüm cihazıdır. Eski tip teraziler denge usulü ile çalışır. Ağırlığı bilinen kütle bir tarafa, ağırlığı belirlenmek istenen kütle ise diğer tarafa konur. Bu işlem sırasında denge sağlanmaya çalışılır. Günümüzde en çok kullanılan terazi çeşidi dijital terazi olmaktadır. Özellikle günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan manav, market gibi dükkanlarda ölçüm yapmak için dijital terazi kullanılır. Dijital terazinin bir diğer adı da elektronik terazi olarak bilinir. Dijital terazilerin çalışma prensibi yük hücreleri alüminyum bir çerçeve üzerine gergin bir köprü oluşturacak şekilde konulmasını kapsar. Bu noktada dijital terazilerin en önemli parçası yük hücrelerdir. Bu hücrelerin görevi, alüminyum kabın üzerine konulan maddenin ağırlığını elektrik sinyallerine dönüştürmektir. Bu işlem sırasında direnç değişir. Dijital terazilerin kapasiteleri genellikle düşük olur ve yüksek doğruluk derecelerinde tartım gerçekleştirir. Dijital tartıların LCD gösterge ekranı bulunur. Dijital teraziler bataryalı ve kablolu olarak kullanılabilir. Bataryalı dijital terazi şarj edilebilir olabilir. Ethernet bağlantısı, yazıcı bağlantısı, WI-FI bağlantısı gibi bağlantıları olabilir. Bu tip teraziler tuş takımları ile çalışabildiği gibi tuş takımı olmadan da çalışabilmektedir. Otomatik kalibrasyon sistemine sahip bu cihazlar kendi dengesini sağlayabilmektedir. Bir diğer terazi çeşidi hassas terazidir. Hassas terazi genellikle laboratuvar ortamında, kuyumcularda ya da kimyasal sanayilerde kullanılan terazi çeşididir. Bu tip hassas teraziler tek kefeli ya da iki kefeli eşit kollu olabilir. Hassas terazide 0,1 mg ve 0,01 mg duyarlıkta tartım yapılabilir. Özellikle hassas terazilerin kalibrasyon kontrolleri sıklıkla yapılmalıdır. Zamanında ve doğru bir biçimde kalibrasyon yapılmazsa terazi doğru sonuçları vermeyecektir. Farklı terazi çeşitlerini incelemek için sayfamızda bulunan ürünlere göz atabilirsiniz.
Kantar Çeşitleri ve Özellikleri
Bir diğer ağırlık ölçer ise kantardır. Kantar ağır cisimleri tartmak için kullanılan tek kollu bir ağırlık ölçerdir. Kantar bir çengelden oluşur ve yatay bir kol ve bu kolun ucunda ağırlığı asmaya yarayan bölümlerden oluşur. Ayrıca kolun üzerinde sabit bir ağırlığı olan ve hareket edebilen kantar topu ve kantar bıçağı da vardır. Kantara bir nevi kaldıraç da denebilir. Kantar ile yapılan tartımdan doğru bir sonuç alabilmek için kalibrasyon yapılmalıdır. Kantar kolu ile kantar topu ağırlığı ölçülecek kütlenin ağırlığını dengelemeye çalışır. Kantar çengelinde bir cisim yoksa kantar noktası sıfır olarak kabul edilir. Kantar teraziye göre daha ağırdır. Pratik bir kullanımı vardır ve tartarken tek bir ağırlık kullanılır. Baskül kantar büyük aletler için kullanılan bir ağırlık ölçerdir. Bakülün insan, eşya, sandık, çuval, hayvan, kamyon tartacak çeşitleri vardır. Basküllerde geniş bir tablo bulunur ve ağırlığı ölçülecek yükler bu tabloya konur. Baskülün çalışma prensibi bir platform ve ibreden oluşur. Platformun üzerine çıkıldığında ya da yük konulduğunda aşağı doğru itilir. Ağırlığın ölçüsü olan bu hareket, tartının içindeki kaldıraç mekanizması ile ibreye iletilir. Manyetik mıknatıslı kantar genelde gıda firmalarının ihtiyaç duyduğu kantar çeşitlerinin başında gelir. Kantarda mıknatısın yer alması gıda ürünleri içindeki demir parçalarının ayrılmasına yardımcı olur. Mıknatısın kantarda yer alması, ağırlıkta bir değişim olmasına neden olmaz. Mıknatıs doğası gereği metal malzemeyi çeker. Mıknatıs kantarın metal aksamına yapışmış olacağı için toplam ölçülen ağırlığı değiştirmeyecektir. Ancak elektronik olarak ölçüm yapan kantarlarda mıknatıs manyetik alan çizgilerini etkileyebilir. Manyetik çizgilerin değişmesi kantardan alacağınız sonucun değişmesine neden olabilir. Bundan dolayı mıknatısın kaç kilogram olduğunu ölçmek için manuel ölçüm yapan bir kantar kullanılmalıdır. Bir diğer kantar çeşidi yaylı kantardır. Yaylı kantar tartılacak kütlenin çengele takılması ile sarmal yaya bağlı olan ve sıfırı gösteren okun, yanlarda gösterilmiş olan ağırlık birimleri hizasına gelmesi ile kütleyi öğrenmenize yarayan tartı aletidir. Farklı çeşitlerde olan kantar çeşitlerini daha detaylı bir şekilde incelemek için sayfamızda yer alan ürünleri inceleyebilirsiniz.
Tartım İşlemi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tartım işlemi yapılırken doğru sonuç alınması için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekilmektedir. Öncelikle terazinin konumunu düzgün seçmeniz gerekmektedir. Terazinin konumunu belirlerken nem oranı düşük ve korozif madde bulunmayacak bir yer seçilmelidir. Terazi doğrudan gün ışığına maruz bırakılmamalıdır. Ağırlık ölçülürken sert, esnemenin olmadığı, düz ve sarsıntısız bir zemin üzerinde çalışılmalıdır. Terazinin konumunu rastgele değiştirmemeniz gerekmektedir. Eğer laboratuvar ortamında ölçüm yapılıyorsa laboratuvar görevlisinden yardım istenmelidir. Özellikle hassas ölçümlerde terazi ya da kantarın nerede konumlandırıldığı çok önemlidir. Tartım işlemi gerçekleşmeden evvel ortamdaki hava sirkülasyonuna dikkat edilmelidir. Açık cam ya da klima kapatılmalıdır. Terazi yüzeyi tartımdan önce mutlaka temizlenmelidir. Özellikle kuyumculuk sektöründe hassas terazi kullananlar için terazi yüzeyinin temiz olması çok önemlidir. Teraziler kullanılmadıklarında üstünde bir ağırlık olmaması gerekmektedir. Çok soğuk ya da çok sıcak ürünlerin ağırlık ölçümleri yapılmamalıdır. Terazi kalibrasyonu düzgün bir şekilde kontrol edilmelidir. Kalibrasyon işlemini tartıdan sorumlu olan kişi yapmalıdır. Hassas terazilerin kefesine yüksek kuvvette basınç uygulanmamalıdır. Maksimum tartım sınırının aşılmasına izin verilmemeli, kefeye sert yüklemeler yapıp ani yükselmelere izin verilmemelidir. Terazi içinde kurutucu bulunmalıdır. Eğer kullanılan terazi dijital bir terazi ise elektrik ya da pil durumu kontrol edilmelidir. Elektronik teraziler kullanılmadan evvel mutlaka sıfırlanmalıdır. Dijital hassas arazi gibi ağırlık ölçerlerde doğru kalibrasyon ayarı yapabilmenin pek çok yararı vardır. Bunlardan ilki maliyete olan tasarruf avantajıdır. Kalibre edilmiş terazi, ürünlerin eksik ya da fazla tartılmasının önüne geçer. Periyodik sürelerle yapılan kalibrasyonlar tartınızdaki hatanın tespit edilmesine yardımcı olur. Kalibrasyon ve ayarlama birbirleri ile karıştırılmamalıdır. Kalibrasyon tartı ya da terazinin nasıl çalışacağını bildirirken, cihazın ayarlanması demek çalışma şeklini değiştirmek demektir. Ağırlık ölçer aletlerinde tercihini hangi aletten yaparsanız yapın, doğru yerde konumlandırılmış ve sağlıklı kalibre edilmiş bir cihazla ölçüm yapılmalıdır.
