Nivo
Nivo, farklı yüksekliklerdeki kot farkının hesaplanması ve belirlenen çalışma sahası üzerinde yüzey nivelmanı yapılarak harita çıkartılmaya yardımcı olan bir ölçüm cihazıdır. Türkçe anlamı seviyedir. Her şantiyede mutlaka bulunması gereken cihazların başında gelmektedir. Çalışma prensibi olarak aşağı ve yukarı ölçüm yapmaya yarar. Nivo yardımcı ekipmanları ile kurulur ve kullanılır. Ormancılık, tapu kadastro, mimarlık, maden ocakları, ahşap ve çelik yapılar, inşaat, tarım gibi sektörlerde kullanımı mümkün olan bir cihazdır. Nivolar, özellikle hassas ölçüm yapılacaksa doğru bir şekilde kurulmuş olmalıdır. Ölçümünde hata olan bir nivelman yanlış kota ölçümü almanıza neden olabilir. Farklı çeşitlerdeki nivolarla tek dokunuşla hatasız ölçüm yapabilmek mümkündür.
Nivo Çeşitleri
Nivolar kullanım çeşitlerine göre farklılıklar gösterebilir. Nivo çeşitleri kullanacak uzman kişinin bilgisi dahilinde olmalıdır. Optik nivo, ölçüm yapan ekip tarafından belirlenen iki arazi arasındaki kot farkını bulmak için geliştirilmiştir. Optik nivo sayesinde yüzlerce metre uzunluktaki iki noktanın kot farkı ölçülebilir. Bu tip nivoları genelde belediyeler yol yapımında kullanırlar. Optik nivonun üzerinde ölçü dürbünü bulunur. Kot farkı cihazın üzerindeki yönergelerle hesaplanır. Böylece iki nokta arasındaki mesafeden kot farkı ölçülmüş olur. Optik nivolar sağa ya da sola dönemez ancak aşağı ve yukarı hareket ettirilebilir. Lazer nivo elektronik lazerleme yaparak etrafına lazer ışığı yayarak ölçüm yapmaktadır. Lazer nivoların kullanımı çok kolaydır. Dikey ve yatay çalıştırılabildiği gibi hassas ölçüm yapma özelliğine de sahiptir. Dijital nivo kullanımı oldukça basittir. Hedeflediğiniz noktaya sabitlediğiniz nivonuzu tek tuş ile çalıştırabilir ve kot farkını ölçebilirsiniz. Dijital nivo, yapay kaynaklı hataları minimalize eder. Ergonomik olarak konumlandırılmış vidalar ile rahatça hareket ettirilebilir. Hedef okuma menzili 1,5 metreden başar ve 105 metreye kadar ulaşabilir. Okuma hızı ortalama 3 saniyedir ve merceği 32x oranında büyüme yapar. Nivolar gözlem yapılacak kot farkının yatay konuma getirilmesi için elde edilecek düzene göre de farklı tiplere ayrılır. Fenkalaj vidalı nivolarda üst bölge, bir eklem ve ince çubuklu vida kullanılarak alt kısma bağlanır. Vidanın bu bölümüne fenkelaj denir. Bu vida kullanılarak dürbünün uç kısmı aşağıya doğru bir miktar hareket ettirilebilir ve düzeç kabarcığının ortalaması elde edilir. Fenkalaj vidasız nivolarda tesviye aleti dürbüne, dürbün de alete tespit edilmiştir. Tesviye ve dürbün üst kısmı oluşturur. Altyapı üç tane tesviye vidasına konumlandırılmıştır. Kompansatörlü nivoların bir diğer adı da otomatik nivodur. Bu tip nivolarda gelişigüzel düzeçten sonar optik eksen, kompansatörün oluşturduğu düzen yardımı ile yatay konuma gelmektedir. Otomatik nivo da diğer nivolar gibi kurulur. Nivo kurulumu ve çalışma prensibi farklı çeşit nivolarda da benzer şekilde çalışmaktadır. Nivonun çeşidi ne olursa olsun yaptığı işlem aynıdır. Farklı nivo çeşitlerini daha detaylı bir şekilde incelemek için sayfamızdaki ürünleri inceleyebilirsiniz. Farklı model ve marka nivolar bulabileceğiniz gibi ürün hakkındaki yorumları okuyarak da seçim yapmanızı kolaylaştırmış olursunuz.
Nivo Kullanımı Nasıldır?
Nivo aletinin kurulması ve gerekli ölçümleri yapabilmesi için bazı uygulamalar vardır. Öncelikle gerekli malzemelerin toplanmış olması gerekmektedir. Sağlıklı ve doğru bir ölçüm için nivonun dışında Sehpa, mira ve jalonda bulunması gerekmektedir. Sehpa uzunluğu isteğe göre değiştirilebilen üç ayağa sahip, üzerine nivoyu sabitleyebileceğiniz ahşap ya da alüminyumdan yapılmış alettir. Eğer hassas bir ölçüm yapacaksanız titreşimi en aza indirecek olan ahşap sehpa kullanmanız gerekmektedir. Sehpanın yüksekliği, üzerine nivo konduktan sonra nivoyu kullanacak kişinin göz seviyesine uygun bir biçimde ayarlanır. Sehpa başlığı yatay olacak şekilde açılır. Nivo, sehpa üzerine konur ve altındaki vida ile sehpaya bağlanır. Düzeç vidaları kullanılarak hava boşluğu ortaya getirilir. Hava kabarcığının ortada olması göz seviyesindeki düzeç aynasından takip edilir. Nivo dürbünü bakılacak noktaya çevrilir ve dürbün göze uydurulur. Netleştirme vidasının yardımı ile nivo içindeki görüntü net bir hale getirilir. Az hareket vidası kullanılarak yanlamasına çizilen gözlem çizgisi mira kısımlarını kesecek ve düşey gözleme çizgisi bu kısımları hizalayacak biçimde ince olarak yönlendirilir. Nivo çalışma prensibi her nivoda aynıdır. Nivo ile yükseklik farkı ölçümü jalon yardımı ile yapılır. 7 adet jalon uygulama sahası içinde belirli aralıklarla yerleştirilir. Jalonlar arasındaki orta bölgeye nivo yerleştirilerek önceki ve sonraki miralarla ileri geri okuma işlemi yapılır. Yapılan ölçümler ölçü karnelerine kaydedilir. Nivo ile mira okurken ölçümlerin mm cinsinden olmasına dikkat edin. Geometrik nivelmanlarda da en çok nivo kullanılır. Nivo kullanırken iki noktayı da kurulduğu yerden rahat okuyabilmelidir. Dijital nivolarda da çalışma prensibi aynıdır. Sehpa göz yüksekliğine uygun olarak yükseltilir ve nivo buraya sabitlenir. Kabarcık yine merkeze konumlandırılmalıdır. Nivo ile noktalar arasındaki yükseklik farkını belirlemek amacıyla yapılan ölçme işleminin adı ise nivelmandır. Nivo ile ölçüm yapıldığında bu işlem nivelman olarak geçer. Nivelmanların da farklı çeşitleri vardır. Astrogravimetrik nivelman, barometrik nivelman, doğrudan nivelman, jeodezik nivelman bu nivelman türlerinden bazılarıdır.
Nivo Ölçümü Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Nivo ölçüm yapılırken dikkatli davranılması gerekilen bazı noktalar vardır. Yapılan ölçüler her daim bir hata içeriyor olabilir. Bu hatalar ölçü aletlerinde, ölçüm yapılan yerin atmosferik koşullarından ya da ölçü yapan kişinin anlık dikkatsizliklerinden kaynaklanabilir. Bir harita oluşturulurken ya da bir taş ocağının sınırları belirlenirken yapılan ölçümlerdeki hata payı önem kazanmaktadır. Ölçme işlemi sırasında yapılan hatalar ve yanlışlar kaba hatalar, düzenli hatalar ve düzensiz hatalar olarak farklı sınıflara ayrılır. Kaba hatalar nivonun düşme ya da çarpması ile hasar alması sonucu ölçüm mekanizmasının ya da kompansatörün kırılması sonucunda oluşan hatalardandır. Düzenli hatalar, nivonun kalibrasyon zamanının geldiği düzeç sisteminin ayarlanamadığı durumlarda yaşanan hassasiyet hatalarıdır. Düzensiz hatalar ise nivonun bozulmasından kaynaklanır. Nivolar genelde 1 mm, 1,5 mm, 2 mm ve 2,5 mm boyutları içerisinde duyarlılıklarına göre 20x, 24x, 28x, 32x olarak artan katsayılarına dönüşür. Büyütme oranı ne kadar artarsa cihazda daha uzun mesafelerde nivelman ölçüsü yapabilir. Açık ve güneşli havalarda nivo ölçümü yapılması önerilmez. Miralar daima mira payandaları ile desteklenmelidir. Nivolardaki eksenler ve bu eksenlerin kontrolü de önemli detaylardandır. Küresel tesviye mihverinde, düşey mihvere paralel bir şekilde ilerlemelidir. Gözlem ekseni de düzeç eksenine paralel olmalıdır. Bu koşul otomatik nivolarda gözlem ekseni kompansatörün çalışma alanı içinde yatay şekilde ifade edilmektedir. Nivo ölçümü yapmak kadar bunun için alacağınız nivoyu seçerken de dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır. Nivo hassasiyeti ve büyütmesi çeşitli hassasiyetlerde olabilir. Genel kullanım için uygun olan nivolar genelde 24x zoom ve 2 mm duyarlılığa sahip olanlarıdır. Nivonun bozulma ihtimaline karşı teknik servis ağı geniş olan bir nivo seçilmelidir. Nivonun markası ve imalat yeri de dikkat edilmesi gereken diğer unsurlardır. Nivo fiyatları da bu marka, model ve kalite ağına göre değişkenlikler gösterebilir. Son zamanlarda oldukça kullanışlı olan otomatik, lazerli ya da sayısal nivo diğer nivo çeşitlerine göre daha farklı bir şekilde fiyatlandırılmış olabilir. Birbirinden farklı nivo fiyatlarını daha yakından incelemek için sayfamızdaki ürünlere göz atabilirsiniz.
