Arazi Metreleri
Mühendisler, mimarlar, peyzaj mimarları ve diğer inşaat profesyonellerini tarafından yaygın olarak kullanılan arazi metreleri, isimlerinden de anlaşılacağı gibi büyük arazi sahalarını ölçmek amacı ile üretilmiştir. Normal metrelere göre çok daha büyük alanların ölçülebilmesine yardımcı olan metrelere arazi metre denir. Genellikle 15-20 m veya daha uzun olan bu bantlar, farklı işler ve uygulamalar için çeşitli şekil ve boyutlarda bulunabilir. Arazi metresi inşaat yapılması planlanan bir arazide ya da çiftçilerin ekim yapmak için kullanacağı tarlalarda ölçüm yapmak amacı ile kullanılır. Ölçülecek arazinin biçim ve boyutları gibi özellikleri ilgilenen kişiler için arazi metresi mutlaka bulundurulması gereken bir alettir.
Arazi Metre Çeşitleri
Arazi metreleri farklı çeşitlerde üretilmiştir. Ölçmek istediğiniz alanın büyüklüğüne göre arazi metre seçiminizi yapabilirsiniz. İki nokta arasındaki yatay uzunluğu ölçmek için kullanılır. Genellikle 20, 50 ve 100 metre gibi uzunluktaki çeşitleri vardır. Çelik şeritler genelde cm bölümlü olurlar. Bu türden şeritlerin ilk ve son 10 cm’lik bölümleri milimetre bölümlüdür. Eğer çalışılan arazi eğimli ise 20 metre uzunluğunda metreler tercih edilmelidir. Özellikle çelik şeritli metreler uzun süre kullanılmayacaksa kuru bir bezle silinip vazelin ile yağlanarak saklanmalıdır. Arazi şerit metre malzemesi, genellikle çelik veya cam elyafı olmaktadır. Çelik şeritler genellikle kapalı makaralı kasalarda bulunur tüm şeridin genellikle metalik olan koruyucu bir kılıf içine alınmasıyla tipik cep şerit ölçüsüne oldukça benzer; bant, bir cep bandında olduğu gibi bir otomatik geri dönüş mekanizmasıyla değil, kasanın dışında elle sarılmış bir krankla gövdeye doğru geri çekilir. Bununla birlikte, fiberglas uzun bantlar genellikle açık makara formatında gelir. Başka bir deyişle, şeridin etrafına sarıldığı makara, açık, çerçeve benzeri bir kasa ile bir arada tutulur ve bu sayede tamamen görülebilir. Hangi tip arazi metre çeşidinin kullanılması gerektiği tamamen kullanıcının seçimine bağlıdır. Kapalı makara ile gelen arazi metresi şeridin dışında bulunan koruyucu kasa sayesinde ölçüm yapmaya yarayan şerit hasarlara karşı korunur. Ancak kirli ya da çamurlu bir ortamda çalışırken bıçağı temiz tutmak zor olduğundan bu durum bir dezavantaj olabilir. Şerit kirlendikten ve tekrar kasaya geri çekildikten sonra, şeritteki kirin bir kısmı kasa içinde birikebilir. İçeride biriken bu kir zamanla şeridin içeride sıkışmasına sebep olarak arazi tipi şerit metre ömrünün kısalmasına sebebiyet verebilir. Ancak temiz ortamlarda kullanılan kapalı makara arazi metre ölçme işlemi temiz ortamlarda yapıldığında böyle bir sorunla karşılaşılmaz. Kapalı makara arazi metreleri kapalı ve temiz ortamlarda kullanılmak için idealdirler. Kapalı makara arazi metrelerinde her zaman olmamakla birlikte genellikle çelik şeritler kullanılır. Kullanılan malzemenin kalitesine bağlı olarak, uzun mesafelerde ölçüm yapılırken çekilen çeliğin, yakalanması veya takılması durumunda biraz fazla bükülme, gerilme ya da kırılma ihtimali vardır. Bu nedenle uzun mesafelerde ölçüm yapılacağı zaman bu durum göz önünde bulundurularak seçim yapılmalıdır. Arazi metrelerinin çeşitlerine daha yakından bakmak için sayfamızda yer alan ürünleri inceleyebilirsiniz.
Arazi Metresi Özellikleri
Arazi metresi ile ilgili bilinmesi gereken en önemli şey; muhafaza, şerit, tutamak ve kilidin ne olduğunu bilmek olmalıdır. Muhafaza denilen kısım, plastik ya da metalden üretilen ve şeridi tutan kısımdır. Bu kısım özellikle kısa mesafeleri hızlı bir şekilde ölçmeye yardımcı olur. Tutamak ise şeridin ucundaki metal klipse verilen isimdir. Aynı zamanda klips veya kanca olarak da bilinir. Şerit ölçüsünü okurken, bu kısım sıfır olarak kabul edilir. Kilit ise muhafazanın önündeki düğme, basıldığında bandı yerine kilitleyerek bandın daha fazla çekilmesini veya geri çekilmesini önler. Bandın kendisi için kullanılan bir diğer isim ise şerit; ucunu çekerek, ölçülecek mesafe boyunca gererek ve bandın yüzündeki sayıları ve sembolleri okuyarak kullanılır. Metrik sistemle hazırlanan arazi metrelerinde bir metrelik işaret, 100. santimetre işaretinde veya 10. desimetre işaretinde bulunur ve genellikle 1 m ile gösterilir. Bazı şerit ölçülerde santimetre, metre işaretini takip eden bir noktadan başlayacaktır. Bir desimetre işareti normalde 10'luk kırmızı bir rakamla gösterilir. Bu işaretler her 10 santimetre çizgisinde bulunur. 1 cm ise kanadın metrik tarafındaki en uzun çizgi ve çok sayıda ile gösterilir. Bu ölçüm her 10 milimetrede bir işaretlemede bulunabilir. Şerit üzerindeki en küçük ölçü birimi ise milimetredir. Milimetre bir sayı ya da kesirle değil, sadece kanadın metrik tarafındaki en küçük çizgi ile gösterilir; her beş milimetrede bir, santimetre arasındaki orta noktayı belirtmek için biraz daha uzundur. Arazi tipi şerit metre 50 metre veya daha fazla uzunluklarda bulunabilir. Ölçüm için kullanılan şeridin açık makaraya sarılı olduğu arazi metrelerine açık makara arazi metresi denir. Açık makara arazi metrelerinde açık çerçeve şerit metrenin kolay temizlenmesini sağlar. Şerit, şeridin üzerinde kalan kirler açıkça görülebilecek şekilde geri sarılırken silinebilir ya da yıkanabilir. Açık makaralı arazi metreleri, şeritlerin üretimi için genellikle fiberglas kullandığından, bandın tamamı sıklıkla bir musluk ya da hortum altında tutarak kolaylıkla durulanabilir. Ancak temizlik işleminden önce ürünün temizlik talimatlarını okumak ve talimatlara uygun temizlemek arazi metresinin ömrünü uzatacaktır. Açık makara arazi metrelerinin kasaları ek olarak herhangi bir kir veya taş parçasının ya da diğer döküntülerin mekanizmadan rahatlıkla temizlenebilmesine izin verir ve böylece sıkışmayı önler.
Arazi Metresi Kullanımı
Arazi metrelerinin kullanımı mezuraların kullanımına benzer. Bir arazi metresi kullanmak için, ucu muhafazadan dışarı çekmek ve ölçülecek alanın bir ucuna sabitlemek gerekir. Sabitleme işlemi yapıldıktan sonra şeridin makara tarafından geri sarılmaması için kilitlemek gerekir. Ölçülecek alanın sonuna en yazın çizgide yazan sayı kişiye ölçüm sonucunu verecektir. Ölçüm not alındıktan sonra, sabitlenen şerit makara yardımıyla geri sarılabilir. Arazi metresi ile ölçüm yapılırken, ölçülecek alanın kenarı şerit üzerindeki iki çizgi arasına düşebilir. Böyle durumlarda metre üzerinde yazan sayıları okumayı biliyor olmak gerekmektedir. İç ölçüleri alırken şeridi gereğinden fazla dışarı çekmek ve ardından sap diğer tarafa doğru itilirken nesnenin bir tarafına uyacak şekilde bükmek yaygın yapılan bir hatadır. Şeridi bükmek, kesin bir ölçüm yerine ortalama bir sonuç almaya açabilir. Bunun yerine metrenin tabanı ölçülecek yerin bir tarafına oturtulmalıdır. Daha sonra şerit çekilerek ölçülecek tarafa doğru uzatılır ve uzunluk okunur. Bu uygulama aynı zamanda bandın tekrar tekrar bükülmesini engeller, bu da hasar ve erken yıpranmanın önüne geçer. Arazi mesafe ölçme işlemi yapılırken kullanılan metre tipine dikkat edilmelidir. Çamurlu arazilerde ölçüm yapılacağı zaman açık makara metrelerini kullanmak önerilir. Açık makara arazi metreleri şeritlerinin imalatında genellikle kullanılan fiberglas malzeme ısıya, gerilmeye, yırtılmaya ve suya inanılmaz derecede dayanıklıdır. Açık makara arazi metresleri genellikle, rahat bir şekilde taşınmalarına ve kapalı bir makaralı banda göre daha kolay sarılmalarına olanak tanıyan kullanışlı, ergonomik bir tutacakla birlikte gelir. Şiddetli darbeler ya da şeridi çekerken fazla güç kullanma gibi durumlar açık makara arazi şerit metre ürünleri kapalı makara arazi metrelerinden daha çok etkiler. Arazi ölçümlerinde genellikle bu tip metreler kullanılır.
