Pirinç
Dünya nüfusunun yarısından fazlasının sıkça tükettiği vazgeçilmez bir yiyecek olan pirinç ekimi en fazla olan bitkilerdendir. Kalsiyum, D vitamini ve fosfor içerdiğinden kemik gelişimi için iyi bir kaynaktır. Suda yetişen bir tahıl olan pirinç yetişirken verimli topraklara ihtiyaç duymaktadır. Bileşiminde bol miktarda nişasta, vitamin ve mineral bulunan pirinç buğdaygiller sınıfına aittir. Alerjik bileşenlere sahip olmadığından sindirim sistemi üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur. Karbonhidrat kaynağı olan pirinç günlük tüketiminde enerji sağlar. Aynı zamanda bitkisel besinler içerisinde iyi bir derecede protein kaynağıdır. Glüten içermediğinden çölyak hastaları dahil herkes tüketebilir. İshal tedavisinde çok fazla kullanılması ile bilinen pirinç sporcuların sık tükettiği bir karbonhidrat kaynağıdır. İçeriğindeki bol potasyum sayesinde kan basıncını değerlerini düzenlemektedir. Pirinç B grubu vitaminlerince çok zengin olması sebebiyle enerji oluşumunu kolaylaştırmaktadır. Hazmı kolay bir yiyecek olduğu için her yaşta kolaylıkla tüketilebilmektedir. Besleyici ve hazmı kolay olmasının yanı sıra sofralarda kurtarıcı olarak yer almaktadır. Ana yemeklerin yanına çok yakışan pirinç özellikle Türkiye’de önemli bir yere sahiptir. Pirinç faydaları arasında içerdiği kalsiyum sayesinde tırnak, saç, diş ve kas gelişimi yer almaktadır. Yaraların çok daha kolay iyileşmesini sağlaması içerdiği karbonhidrat sayesindedir. Hipertansiyonu olan kişilerde sıkça tüketimi yaygındır. Bunun sebebi ise yağ ve kolesterol bulundurmamasıdır. Besin değerleri olarak yüzde doksan bir karbonhidrat ve yüzde yedi oranında protein bulunmaktadır. Pirinç sadece pilav olarak sofralarda yer almamaktadır. Sütlaç tatlısından farklı çorbalara kadar pek çok yerde kullanılması mümkündür.
Dünyada ve Türkiye’de Temel Besin Kaynağı Pirinç
Dünya üzerinde pek çok sofranın misafiri olan tatlılarda, çorbalarda ve en yaygını pilav olarak kullanıcısının karşısına çıkan pirinç doyurucu ve besleyici özelliğe sahiptir. İçerdiği bol miktarda kalsiyum ve B vitamini sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Pirinç faydaları azımsanmayacak kadar çok olan bir bitki türüdür. Buğdaygiller sınıfına ait olan pirincin birçok koku, boyut, şekil açılarından pek çok çeşidi bulunmaktadır. Türkiye’de en çok üretilen ve tüketilen pirinç çeşidi baldo pirinç sulak arazilerden sofralara misafir olmaktadır. Marmara, Ege ve Karadeniz’de yetiştirilen baldo içeriğinde yüksek karbonhidrat ve protein bulundurmaktadır. Şekil olarak diğer pirinç türlerinden daha iri bir görünüme sahip olan bu pirinç genellikle pilavlarda, dolmalarda ve sebze yemeklerinde kullanılmaktadır. Bu pirinç kalori bakımından yüksektir. İçeriğinde kalsiyum, demir, fosfor ve B vitaminleri bulundurmaktadır. Kokusunun olmaması ve suyu çekmesi gibi avantajlarından dolayı yemeklerde sıkça tercih edilen bir pirinç çeşididir. Et, tavuk ve sebze yemeklerinin yanına çok yakışması ile bilinen baldo pirinç bir diğer adıyla pilavlık pirinç Türkiye’de en çok tercih edilen pirinç türü olmayı başarmaktadır. Öğünlerde her gün türlü şekillerde tüketilen pirinç bereketin simgesi olarak anılmaktadır. Türkiye’de olduğu gibi diğer birçok ülkede de durum bu şekildedir. Binlerce senedir dünyanın farklı yerlerinde tarımı gerçekleştirilen pirinç tanelerinin çokluğundan ve piştiğinde çoğalmış görünümü verdiğinden bereketin simgesi olarak adlandırılmıştır. Normal pirinç taneleri işlenirken kırılması ve parçalanması sonucu kırık pirinç ortaya çıkmaktadır. Kırık pirinç baldo pirinçten tat bakımından farksızdır. Boyutunun farklı olması sebebiyle dolma yemeklerinde veya tatlılarda kullanımı daha yaygındır. Daha çok sütlaç yapımında kullanılmaktadır. Aynı zamanda pirinç unu yapımında kırık pirinç kullanımı da yaygındır. Asya toplumlarının başlıca besin kaynağı olan pirinç Türkiye’de baldo pirinçten sonra basmati pirinç olarak sofralarda yerini almaktadır. Basmati pirinç anavatanı Hindistan olan aromatik bir tat veren pirinç türüdür. Dünyada Orta Asya ve Hindistan’da en çok tüketilen pirinç türü Türkiye’de ise baldo pirinçten sonra gelmektedir. Baldo pirincine nazaran daha uzun ve ince bir görünüme sahip olan bu pirinç türü kalsiyum, demir, nişasta, sodyum, karbonhidrat, demir, protein, potasyum ve yağ içermektedir. Oldukça sağlıklı olan bu pirinç daha düşük kalorili olması ile dikkat çekmektedir. Ülkemizde üretimi yapılmamaktadır. Sizler de baldo pirinç, basmati pirinç ve diğer pirinç çeşitleri için gıda ve şekerleme sayfamıza göz atabilirsiniz.
Dünyadan Soframıza Gelen Pirinç Türleri
Pirincin dünya üzerinde pek çok çeşidi bulunmaktadır. Et ve sebzelerle birleşerek besinsel değerini çok fazla yükselten pirinç yüksek oranda nişasta içerdiğinden hazmı kolay bir yiyecektir. Düşük miktarda sodyum içerdiği bilinen pirinç tansiyon hastalarına ve kalp damar rahatsızlığı olanlara önerilmektedir. İdeal bir dengeleyici olan pirinç pirinç çorbası, kuru patlıcan dolması gibi yemekler ile sofralara konuk olabilmektedir. Türkiye’de en çok üretilen ve tüketilen baldo pirinç ve kendine has kokusu ile tüm dünyada severek tüketilen basmati pirinç dışında pirinç türleri mevcuttur. Bilhassa risotto yapımında kullanılan arborio pirinç anavatanı İtalya olan bir pirinçtir. Baldo pirince benzer bir görünüme sahip olan bu pirinç iri taneli ve yuvarlaktır. Diğer pirinçlere nazaran çok daha yüksek nişasta ve demir oranına sahip olan arborio pirinç yüksek lif oranına sahip olduğu sebebiyle sindirimi kolaylaştırır. Risotto pirinci olarak da bilinmektedir. Daha şekerli ve farklı bir tada sahip olan jasmin pirinç buğdaygiller ailesinin en yüksek karbonhidrat oranına sahip olan pirinç türüdür. İnce, uzun taneli ve şeffaf bir görünüme sahip olan bu pirinç türü doyurucu, besleyici ve enerji verici olması ile bilinmektedir. Potasyum, kalsiyum, magnezyum ve fosfor oranı oldukça yüksektir. Jasmin pirinç bir diğer ismiyle yasmin pirinç, daha saydam bir yapıya sahiptir. Yoğun olarak Trakya Bölgesi’nde ekimi yapılan osmancık pirinç uzun, geniş, mat ve camsı bir görünüme sahiptir. Kolay kıvam tutması ile bilinen osmancık pirinç pilav pişirimi için ideal konumdadır. Baldo pirinç ile farkları ise osmancık pirincinin tanelerinin daha küçük olmasıdır.
Anadolu’nun Lezzetli Gıda Maddesi Pirinç
Akşam yemeklerinin vazgeçilmezi olan pirinç yetiştiği bölgeye, boyutlarına ve aromalarına göre pek çok çeşide ayrılmaktadır. Bunlardan biri de esmer pirinç adı verilen kepekli pirinç veya kahverengi pirinç olarak da bilinen pirinç türüdür. Pirinç çeşitleri arasında en sağlıklı pirinç olarak nitelendirilmektedir. Hiçbir işleme tabi tutulmayan bu pirinç türünün kepekli kısmını koruduğu bilinmektedir. Yalnızca dışındaki kabuğu soyulmaktadır. Diğer bir deyişle hiçbir kimyasal süreçten geçmemektedir. Diğer pirinçlere nazaran pişirmesi zahmetlidir. Normale kıyasla çok daha fazla su çektiğinden daha fazla su ile pişirilmesi gerekmektedir. Aromasının fındığa ve cevize benzer olduğu bilinen bu pirinç türü ülkemizde de üretilmektedir. Beyaz pirince kıyasla daha düşük nişasta oranına sahiptir. Böylece diyet programlarında önemli bir konumdadır. İçeriğinde daha fazla B vitamini bulunan kepekli pirinç işleme uğramadığı için vitamin ve minerallerini de büyük oranda korumaktadır. Oldukça fazla lif içeriğine sahip olan bu pirinç türünün tokluk hissinin daha hızlı gelmesini sağlaması sebebiyle kilo kontrolünde tüketimi yaygındır. Son zamanlarda popüler olmaya başlayan bir diğer pirinç türü ise siyah pirinç isimli bu zamana kadar bulunması zahmetli ve yetiştiriciliği çok nadir yapılan bir pirinç türüdür. Cevize çok benzeyen aroması ile dikkat çeken siyah pirinç pişirildikten sonra yumuşaması nedeniyle çok kolay çiğnenme özelliği kazanmaktadır. Orta büyüklükte bir yapıya sahip olan bu pirinç türü pişirildikten sonra mor rengi alması ile dikkatleri üzerine çekmektedir. Beyaz pirinç ile hemen hemen aynı besin değerlerine sahiptir. Yalnızca beyaz pirince kıyasla daha fazla magnezyum ve yüksek oranda çinko içermektedir. Sizler de bunlar ve daha pek çok pirinç çeşitleri için sayfamıza göz atabilirsiniz. Pirinç fiyatları türler arasında farklılık göstermektedir. Bu türler arasında Efsane pirinç çeşitlerini de değerlendirebilir, yemeklerinize lezzet katabilirsiniz.
