Roman
Yerli veya yabancı fark etmeksizin kitap okumak, insanı geliştiren edebi edimlerden en önemlisi olarak bilinir. Her sayfasında ayrı duyguları hissettiren, sürükleyici, aşk dolu, gizemli tüm kitaplar, farklı türlerde yazılırlar. İyi işlenen karakterlerin içinde bulunduğu romanlar da okuma keyfini ve zevkini daha fazla artırır. Kişilerin kendilerine uygun olan, alanında başarılı kitapları bulması da oldukça kolaydır. Karakterleri, mekanları ve olayları etkili bir derinlik içerisinde işleyen roman, düz yazı formatında yazılan edebi ürünlerdir. İçeriğinde bir miktar da olsa gerçekçilik barındırması gerektiği düşünülse de çoğu modern kitapta bu durum şart değildir. Bazı eserlerde olay veya kahraman olmayan hikayelere de şahitlik edilebilir. Üç farklı bakış açısı bulunan, gözleme dayalı yazılan klasik romanların özellikleri farklılık gösterir. Genel anlamda uzun ve ayrıntılı yazılan hem klasik hem modern romanların en bağdaşan özelliği de budur. Temeline bakıldığında roman türleri; tarihi, macera, sosyal romanlar ve psikolojik romanlar olarak kullanıcı karşısına çıkar. Aynı zamanda fantastik, bilim kurgu ve deneysel romanlar da belirli bir kitlenin yakından takip ettiği eserleri barındırırlar. Bunlara ek olarak öykü ve mektupların birleşiminden oluşan ya da tamamen manzum birkaç örnek de çeşitliliğin içerisinde yerlerini alırlar. Edebiyat alanında tercih edilirliği fazla olan türlerin başında romanlar gelir. Sürükleyici ve okuru içine alan romanların kalın olması birçok kişi için büyük bir avantaj olarak nitelendirilir. Hemen herkesin de bildiği gibi ilk yabancı roman Cervantes’in Don Quiote’udur. Türk edebiyatında ise bu adım Şemsettin Sami’den gelir. Taaşşuk-ı Talat-ı Fitnat, yerli romanların öncüsü olmuştur. Yazıldıkları tarihten ve tarzlarından bağımsız bir şekilde roman önerileri arasında yer alan Hayvan Çiftliği, Anna Karenina, Otomatik Portakal, Tehlikeli Oyunlar, Dokuzuncu Hariciye Koğuşu ve Sineklerin Tanrısı, kendi alanlarında başarıya imza atmış romanlardır. Tüm dünyada geniş bir okur kitlesi olan bu kitaplara ek olarak Kürk Mantolu Madonna, Cesur Yeni Dünya, Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ve Tutunamayanlar da yer alırlar. İnceleme olarak yazılan kitaplar da bu romanlar hakkında farklı yönde bir bakış açısı kazanmak için yazılırlar. Önemli yazar ve kitapları tek ciltte derleyen inceleme kitapları olduğu için okurlar genellikle tercihlerini bu yönde yaparlar.
Geçmişten Günümüze Kadar Yazılmış Roman Çeşitleri
Eski zamanlardan biri kişilerin edindikleri bilgileri veya düşünceleri başkalarına aktarmak istemesi sonucu yazılmış olan kitaplar, gerek hediye olarak gerekse de okurların kendilerine aldığı nadide değerli şeylerdir. Çocuklar, gençler ve ileri yaştaki kişiler olmak üzere her kesime hitap eden romanlar konuları, ana fikirleri, cümle yapıları ve edebi yoğunlukları gibi hususlar çerçevesinde birbirlerinden ayrılırlar. Bu durumda yazarlar, kendi hayatlarının bir parçası olarak kaleme aldıkları romanlarını, kendi fikir ve düşünceleri başta olmak üzere, hayal dünyalarının da katkısıyla oluştururlar. Bu sınıflandırma göz önünde bulundurulduğunda, farklı yazarların kendilerine özgü dillerini keşfetmek büyük bir serüven haline gelir. Kitaplığına yeni eserler dahil etmeyi sevenler için bu deneyim oldukça keyiflidir. Her bireyin yaşam tarzı, istekleri, edindikleri alışkanlıklar farklı olduğu için okumaya yönelik edindikleri alışkanlık da farklı yazar ve türlerini sevmelerine yol açar. Yazarların çoğu da talep doğrultusunda okuyucularına yönelik eserler oluşturabildikleri gibi kendi içlerinden geldiği şekilde de, kendi anlatmak istediklerini anlattıkları romanlar yazarlar. Bu sayede okurların hayal dünyaları başta olmak üzere, karşılıklı düşünebilmeleri de gelişmiş bir hal alır. Roman çeşitleri, keyifli hissedilen zamanlardan, mod olarak düşük hissedilen anlara kadar her zaman okunabilecek ve zamanı oldukça verimli bir şekilde değerlendirmeyi sağlayacak destekleyicilerdir. Kitapların genel olarak sadece mutluluktan yana değil, yorgunluk açısından da okuyucuları tatmin eden tarafları bulunuyor. Çoğu zaman eve yorgun dönüldüğü zamanlarda, kişiler kendi tarzlarına uygun bir eser okuyarak dinlenebilir ve rahat bir uyku serüvenine katılabilirler. Roman türleri, içlerinde yer alan farklı görüşler sayesinde ufku ve bakış açısını da genişleterek, düşünce açısından daha sağlıklı bireyler olmayı sağlarlar. Ön yargılardan uzaklaşmada etkili bir rolü olan kitaplar ile sosyal ilişkiler güçlü olur. Bu avantajlara sahip olmak için de kitap listesi oluşturup, alışkanlıkları ve günlük rutinleri kitap okumayı da göz önünde bulundurarak hazırlamak gerekiyor. Sadece kişisel olarak değil etraftaki sevilen insanların da seveceği bir hediye olarak roman alınabilir. Genel olarak değerlendirildiğinde Türkçe dilinde yayınlanan kitaplar, kağıt türü sayfa sayısı gibi faktörlere bağlı olarak roman fiyatları kapsamında farklılık gösterirler. Her bütçeye uygun aralıklarda sunulan ve geniş bir ürün yelpazesinde yer alan kitaplar, iyi yazılmış ve iyi bir çeviri olan eserleri bir arada sunarlar.
Farklı Türdeki Roman Çeşitleri Okuyucuları Bir Araya Getirir
Yayınevleri, aynı yazara ait roman setleri ile kullanıcılara tüm eserleri bir arada sunarlar. Ayrı ayrı alınabildiği gibi set halinde de alınan kitaplar, okumayı seven insanlar için ideal bir seçenek olurlar. Düşüncelere, ruh haline, yaşam tarzına, sahip olunan sosyal çevreye göre yazarlar farklı eserler kaleme alırlar. Bu farklılıklar sonucunda yazılan kitaplar arasında tür farklılığı ve çeşitlilik görülür. İçinde suç, dava, yargı gibi terimlerin sık rastlandığı polisiye ve gerilim romanları, her yaştan okuyucunun okuyabileceği içeriklere sahiptirler. Sürükleyiciliği yüksek ve meraklı okurlar, suçluların yakalanması, gizli yapılan işlerin açığa çıkması gibi işlenen konulara büyük ilgi duyarlar. Bunların haricinde polisiyeye nazaran içeriğinde gerilim ve korkuyu daha ağır işleyen korku roman kitapları hayal ürünü metaforlar barındırabildiği gibi gerçek hikayeler üzerinden de oluşturulabilirler. Farklı türlere ait olan bu romanlar, ruh hali ve duygusal geçişler öncelikli olmak üzere insan beyni ile bedeni üzerinden yaptıkları yorumlar ile anlam kazanırlar. Sadece görsel de değil yazılı olarak da kişileri tatmin eden korku, aşk, gerilim ve heyecan duyguları, kitapların da kendi içlerinde çeşitlenmesine yardımcı olur. Bunlara ek olarak çizgi roman da her yaştan insanın severek takip ettiği ve okuduğu türlerden biri olur. Karikatüristik çizimlerle desteklenen hikayeler ve düşünceler, farklı bir tarz ile okura aktarılır. Bunun da ötesinde, herhangi bir sanat akımının içinden yazılan romanlar, farklı görüşleri bir arada bulundurmaları ile farklı okurları kendilerine çekmeyi başarırlar. Ağırlıklı olarak sanat tarihi alanında eğitim alan ve veren kişiler tarafından tercih edilseler de tamamen genel kültür açısından da satın alan okurlar bulunur. Aşkı, sevgiyi ve heyecanı işleyen romantik roman özellikleri de okurlarda hareketlenme yaratan, duygu veren yöndedir. Bu duyguların yoğun şekilde işlenmesi genelde okunan romanların gerçek hayatın içinden olduğuna yönelik bir his oluşturur. Bu bağ ile okuyucular bazen kendi hayatlarında eksik gördükleri noktaları bu duygular ile tamamlamaya çalışırlar. En çok okunan romanlar arasında yerini alan Çalıkuşu, romantik türdeki en iyi örneklerden biri olur. Genelde genç yaştaki insanların kitaplığına eklediği bu roman, türü ve özelliği ile kişileri içine almayı başarır. Buna ek olarak fantastik alanda yazılan romanlar da hayal ürünü unsurları bütün halde sunarlar. Doğaüstü güçlere, sıra dışı görünümlere sahip olan karakterlerin bulunduğu eserler içerisinde yer alan Harry Potter, alanında sık okunan kitaplardandır.
Farklı Yolculuklar ve Anlatılar İçeren Roman Türlerini Keşfedin
Gerilim içerikli romanlar, gerilim hissini diğer duygulardan daha baskın kılarak, gerek hayal ürünü gerekse gerçek olay olsun her iki şekilde de yazılabilen yapıtlardır. Diğer birçok roman gibi bu alanda da popüler eserler bulunur. Tüm eserler içerisinde okurlar kendilerine uygun tarzdaki eserlerle tanışabilir veya farklı yazarları da keşfederek kelime dağarcıklarını ve hayal güçlerini genişletebilirler. Her okur belirli tarzdaki romanları takip edip okurken, belirli zamanlarda yeni bir tür ve eser keşfetme ihtiyacı duyarlar. Bu keşfetme duygusu sadece farklı türe değil, aynı türdeki farklı yazarlar ve eserlere karşı da belirebilir. Bu aşamada diğer okuyucular ve yazarlar tarafından bulunulan roman tavsiyeleri son derece önemli olurlar. Tavsiyelerden yola çıkarak kişiler kendileri için satın alınacak romanlar listesi çıkarabilirler. Sonrasında yapılan bir roman incelemesi ile alınacak kitapların içeriği, nasıl etkiler bıraktığı ve yazarın yazım dili gibi bilgiler edinilmiş olur. Öneri ve tavsiyeler sayesinde farklı hikayeler içeren, daha önce deneyimlenmeyen bir yazı diline sahip, çeşitli farklı alanlardaki ve türdeki romanlar keşfedilebilir. Kitapların isimleriyle oluşturulan listeler sayesinde tercih ve satın alım aşamasında zorluk yaşanmaz. Bu aşamada bazı romanlar set halinde okur karşına çıkabilir. Roman kitap setleri sayesinde daha dinamik ve sürükleyici etkisi yüksek bir okuma deneyimi yaşanabilir. Böylelikle kitaplıklarda da yazarın set halindeki romanlarına ayrı, özel bir köşe oluşturulur. Seri halinde olabildikleri gibi set halinde de tasarlanıp okurların beğenisine sunulurlar. Aynı yazara ait birden fazla romanın yer aldığı setler oluşturulurken, çoğu zaman farklı yazarlara ait farklı türdeki eserler de set halinde piyasaya sunulabilir. Genelde çok okunan kitaplar arasından seçilen kitaplarla bir seçki hazırlanır ve set haline getirilen bu romanlar, okurların beğenisine sunulur. Birden fazla esere aynı anda kolay bir şekilde ulaşma isteği de bu sayede karşılanmış olur. En çok okunanlar listesinde popülerliklerini koruyan romanların bazıları film olarak da sinemaya aktarılırlar. Böylelikle hem yazılı hem de görsel olarak okuyucuyu tatmin eden bu eserler, bulundukları konumda uzun süre varlıklarını korurlar. Aynı zamanda yabancı dilini geliştirmek isteyen okurlara özel olarak basılan yabancı romanlar da sayesinde günlük konuşma dilinde de ilerleme kaydederek dil açısından gelişme sağlanabilir.
Her Okurun Alışkanlıklarına Uygun Roman Çeşitleri
Gün içerisinde boş geçirilen zamanları değerlendirmek ve bilgilenmek amacıyla kitap okuma eylemi gerçekleştirilir. Kitaplar arasında revaç olan romanlar, tür farklılıklarının olması ile insanların okumaktan keyif aldığı seçenekler de değişir. Şiirden hikayeye, biyografiden otobiyografiye kadar farklı türdeki kitaplar içerisinde öne çıkan romanlar, her bireyin okuma zevkine hitap eden bir türe bünyesinde yer verir. Olay örgüleri, kişi ve karakterlerle ile sürükleyici ve merak uyandıran bir tür olarak da bilinirler. Her yaştan kişinin ilgisine hitap eden ve severek okuduğu, yayınlanmış kitaplar bulunur. Romanlar kendi içlerinde de farklı konulara ve türlere ayrılırlar. Yerli veya yabancı yazarların kitapları, yayınevleri aracılığı ile okuyucusuyla buluşur. Romanların konuları, okuyucuları içlerine çeker ve bu sayede roman okumak birçoğu için keyifli bir aktivite haline gelir. Roman türünün özellikleri arasında sayılabilecek yazım tekniği de romanın kendi içerisindeki türe özgüdür. Okuyucular genel olarak okudukları romanlarda olayın içerisine dahil olmayı severler. Buna yönelik yazarların üçüncü gözden gözlemleyerek yazdıkları teknik, romanların daha sürükleyici olmasına katkıda bulunur. Diğer tekniklerle yazılan kitaplar da alıcıları tarafından oldukça beğeni ile okunur. Mevcut olay örgüsünün çözülmeye çalışması ile okuyucuda farklı izler bırakan romanlar, alanlarının iyi örneklerini ön plana çıkarırlar. Tarihi, macera, bilim kurgu, macera ve toplumsal olayların işlendiği romanların yanı sıra realist, natüralist, aşk, korku, polisiye gibi duyguların hakim olduğu duygu ve konu üzerine romanlar yazılır. Konu ve teknik detayları ile birbirinden ayrılan romanlar, kendi alıcılarını bulurlar. Bilim kurgu üzerine yazılan romanların olay örgüsü genellikle fantastik konular üzerine kurulur. Gelecekte yaşanacağı hayal edilen teknolojik gelişmeler üzerine kurgulanan romanların alt metni bilimseldir. Yakın geleceğe dair de merak uyandıran, heyecanlandıran romanların yoğun bir okuyucu kitlesi vardır. Çoğu zaman bilim kurgu romanları birkaç adetlik kitaptan oluşan seri halinde basılırlar. Bu türe benzerliği ile bilinen fantastik romanlar da olay örgüsünde doğaüstü öğelere yer verir. Bilim kurgudan ayrılan temel özelliği bilimsel bir alt metine sahip olmamasıdır. Kendi alanlarında popülerliğini koruyan roman örnekleri her türden en az bir adet öne çıkarırlar. Bu romanlar da gerek dönemlerinin gerekse günümüzün çok okunan ve sevilen kitapları arasına girerler.
Her Yaştan Okuyucu Kitlesi Olan Roman Çeşitleri
Okunurluğu diğer türlere oranla daha fazla olan romantik ve duygusal içerikli romanlar, iki kişi arasındaki aşkı merkezine alır. Karakterlerin içerisinde bulundukları durum, entrikalar ve bilinmezlikler, olay örgüsüne harmanlanarak okuyucuya sunulur. Günümüzde yoğun talep gören roman türlerinden biri haline gelirler. Aşk romanları, farklı mekan, kişi ve aşkı ele alarak her yaştan okuyucuya uygunluk gösteren bir çeşit bulundurur. Bunun haricinde olay örgüsü geçmişte yaşanan bir döneme, tarihsel olaya dayanıyorsa, bu tür tarihi romanlardır. Hem bilgi edinmek amacıyla hem de tarihi olaylar üzerine analiz yapabilmek için ideal kitap türlerinden olurlar. Yerli ve yabancı tarihi romanlar, birçok farklı ülkenin tarihini ve köklerini yansıtır. Gerçek tarihi referans alarak aktaran romanlar, yaşanan olayları aktarırken türleri gereği farklılık gösterebilirler. Yazarlar, romanın olay örgüsünü işleyebilmek için bazı eklemeler ya da çıkarmalar yaparak romanı daha sürükleyici bir forma sokarlar. Bir diğer tür ise polisiye romanlardır. Aksiyon ve maceranın temel olarak işlendiği bu romanlarda sıklıkla bir cinayet, hırsızlık ya da suçluyu yakalamaya yönelik bir olay işlenir. Bu durumları çözmek için de mutlaka ajan, polis gibi karakterler olur. Sürükleyiciliği yoğun olan türlerin başında gelen polisiye roman dili diğer türlere göre biraz daha farklıdır. Olay örgüsü çözülmeye çalışılırken, okur karakterlerle ortak bir noktada buluşur ve okurlar da kitaba dahil olurlar. Yazarların bir kısmı kitap içerisinde karakterlerin yaşayacakları belirli olaylara yönelik alternatif seçenek sunarlar. Bu şekilde okuyucunun olay örgüsünü devralmasına imkan tanınır. Dolayısıyla okuyucular bu tür romanlar okumaktan sonra derece keyif alırlar. Roman satın alırken dikkat edilecek birkaç farklı husus bulunur. Bu duruma çok maruz kalmamak için önceden roman isimleri ile alınan notlar ve araştırmalar ile doğrudan alınacak kitaba yönelmek mümkün olur. Ancak yeni bir arayışa girilirse, çeviri kitap alırken dikkatli olunması gerek. Kalitesi bilinen ve çeviri alanında başarısını kanıtlayan yayınevlerindeki romanları almak daha verimli ve keyifli bir okuma sürecinden geçilmesini sağlar. İyi bir kitap okuma deneyimi yaşanmak istiyorsa yayınevi, yazar, editör kadro gibi faktörler mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Bunun haricinde yaş gruplarına özel bir seçim yapılacaksa bu yöndeki kitapların içeriklerine göre tercihte bulunulabilir. Tüm bu özellikler göz önünde bulundurulduğu zaman gerek bireysel gerek hediye olarak alımlar daha kolay olur.
