Yaylı Çalgılar
Yaylı çalgılar, yayın tel üzerinde kaydırılarak titreşim yolu ile ses oluşturmasını sağlayan çalgılardır. Tüm yaylı çalgıların kendine öz sesleri vardır ve orkestrada genellikle bu sesler ön planda olurlar. Birden fazla yaylı çalgı aleti vardır. Keman ya da kemençe, çello, kontrbas gibi aletler yaylı çalgılar sınıfında yer alan müzik aletlerinden bazılarıdır. Bu yaylı çalgılarının her birinin çıkardığı ses ve tonlar birbirinden farklıdır. Bu çalgıların boyları ve şekilleri birbirinden farklıdır. Ayrıca hepsinin çalınış şekli birbirinden farklıdır. Yaylı çalgı öğrenmek için kendinize en uygun olduğunu düşündüğünüz ve sesini beğendiğiniz yaylı çalgıyı seçebilirsiniz.
Yaylı Çalgı Çeşitleri
Keman en çok tercih edilen yaylı çalgılar içindedir. Violin ailesinin üyesi olan keman, etkileyici ses tonu ile solo performanslarda da kullanılır. Kemanlar genelde sade bir görüntüye sahiptir. 4 adet teli ve uzun bir sapı vardır. Gövde uzunluğu standart olarak 38 cm’dir. Keman çeşitleri arasında en dikkat çekici olanı elektro kemandır. Elektro kemanlarda iki adet kablo noktası bulunur. Bunlardan biri kablo çıkış, diğeri kablo giriştir. Bu noktalar sayesinde gitarlar için ses sistemlerine bağlanabilir. Diğer kemanlara göre daha az ses çıkardığı için evlerde pratik yapmak için kullanılabilir. Akordunu yapmak diğer kemanlara göre daha kolaydır. Elektro kemanların pilli ve pilsiz çalışan modelleri vardır. Kullanıcı isteğine göre keman çeşidini seçebilir. Viyolonsel perdesiz bir müzik aletidir. Çello olarak da bilinir. Viyola ile viyolonsel arasındaki fark viyolanın daha ince bir sese sahip olmasıdır. Viyola kemana çok benzeyen bir çalgıdır. Parmak ve yay tekniği, farklı ses renkleri, pozisyonları kemandan farksızdır. Sap ve gövdesi de farklı ağaç türlerinden yapılmıştır. Kontrbas kemanın daha büyüğü gibi düşünülebilecek bir yaylı çalgıdır. Diğer yaylı çalgılarda olduğu gibi çift bas bir yay ile veya tellerin toplanması ile çalınır. Çalgının adı da, diğer yaylı çalgılara göre daha büyük olmasından dolayı elde edilmiştir. Kontrbas, alt viyolonsel bir parçanın oktavını iki katına kadar çıkarabilir. Kemençe özellikle Karadeniz bölgesinde çok yaygın olarak kullanılan bir yaylı çalgı aletidir. Kemençeler üç telden oluşur. Bu üç tel dört ses verir. Kemençeler yapıldığı ağaç türü ve oymalarına göre farklı modellere ayrılabilir. Kabak kemane, yörelere göre farklı biçimlerde bulunabilen bir yaylı çalgı aletidir. Gövdesi kabak ya da Hindistan cevizi, gövdesi deriden yapılmıştır. İki ya da üç telli modelleri bulunur. Yaylı tambur, cümbüş olarak da bilinen bir çalgıdır. Görünüşü oldukça eskidir ve nostaljik bir havası vardır. Yaylı çalgı çeşitlerini daha yakından incelemek için sayfamızdaki seçeneklere göz atabilir, ürünler hakkındaki yorumları okuyarak seçim yapabilirsiniz.
Yaylı Çalgı Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaylı çalgılar bir orkestranın ya da bazen bir solo performansın en önemli müzik aletleri içindedir. Bundan ötürü yaylı çalgı çalarken dikkat edilmesi ve bilinmesi gereken bazı özellikler vardır. Keman tellerinin bazı karakteristik özellikleri vardır. Örneğin, Mi teli parlak ve güçlüyken, La teli alt ses bölgesinde parlak ve güçlüdür. Tele basış ve parmak teknik pozisyonları da önemli etkenlerdendir. Yaylı bir çalgı çalmayı düşünen biri temel parmak esaslarını bilmelidir. Tuş kendi içerisinde bir bütündür. Bazı durumlarda yaylı çalgı iki, üç hatta dört sesi birden çıkarabilir. Buna çok sesli basış denir. Çok sesli basışlarda birbirine komşu olan teller kullanılır. Keman susturucu kemanın sesini susturmaya yarayan, metal ya da bakırdan yapılmış bir başlıktır. Bu susturucu kemana takılırsa, örtülü kısık ve parlaklığı olmayan bir tını elde edilir. Bu bir efekttir ve besteci tarafından bilinçli olarak seçilir. Günlük yapılacak 30-40 dakikalık egzersizler keman çalmayı kolaylaştırmaktadır. Kemanın nasıl tutulması gerektiği de bilinmesi gereken bilgiler arasındadır. Keman yastığı omuz üzerine konulmalıdır. Keman çene ve omuz arasına sıkıştırılır. Kemanı elinize doğru yerleştirerek baş parmak ile keman desteklenir. Parmakları uzun olan kişiler daha kolay çalsa bile keman çalmak için uzun parmaklı olma zorunluluğu yoktur. Viyola çalarken dikkat edilmesi gerekenler aslında keman çalarken dikkat edilmesi gerekenlerle benzer özellikler taşır. Diğer yaylı çalgılarda da olduğu gibi viyolalarda da flajole tekniği kullanılır. Buy teknikte parmak tuşeye basılmaz. Kontrbas genel olarak ayakta çalınan bir çalgıdır. Büyük boyutuna rağmen düşük bir ses çıkışı vermektedir. Bunun nedeni en düşük frekanslardaki seslere akort olan enstrüman olmasıdır. Kontrbas amfi ile de kullanılabilir. Kontrbas eğitiminde, enstrüman boyutunun kullanacak kişinin boyutuna uygun olması gerekmektedir. Keman fiyatları ve viyolonsel fiyatları ya da diğer yaylı çalgıların fiyatları, enstrümanların kalitesine, çeşidine ve kullanılan malzemeye göre farklılıklar içerebilir. Yaylı çalgıların fiyatlarını daha yakından incelemek için sayfamızdaki ürünlere göz atabilirsiniz.
Yaylı Çalgıların Bakımı Nasıl Yapılır?
Yaylı çalgı sahibi olduktan sonra bakımını zamanında ve doğru bir şekilde yapmak hem enstrümandan doğru sonuçları almanıza hem de enstrümanınızın ömrünün uzamasına yardımcı olur. Yaylı çalgılar ağaçtan yapılan çalgılardandır. Bundan dolayı nemli ya da çok kuru ortamlarda iyi ses verme özelliklerini yitirirler. Bu tip ortamlarda çalgıya yapıştırılan aletler de kopabilir. Bundan dolayı yaylı çalgıların, nem oranının %50-%60, ısınında 18-20 derece olduğu ortamlarda korunması gerekmektedir. Çalgınızı gerekirse bir beze sararak korumanız gerekmektedir. Çalgıların yayına sürülen reçinenin göğüs tahtası üzerinde oluşturduğu tozlar ve parmaklardan bulaşan terin neden olduğu kirlerin sıklıkla temizlenmesi gerekmektedir. Keman reçinesi kemandan daha sağlıklı ve düzgün bir ses almak için önemlidir. Bu aşamada mümkün olduğunca yumuşak reçine tercih edilmelidir. Reçinelere iki çeşide ayrılır. Bunlar; doğal ve yapay reçinedir. Doğal reçine adından da belli olacağı üzere doğada çam ağaçlarında bulunan reçinedir. Yarı akışkan ve organik bir salgı maddesidir. Yapay reçine ise kimyasal maddelerden üretilmektedir. Yumuşak reçineler yay kıllarının ömrünü uzatır. Reçine işlemi uygulandıktan sonra yay kıllarındaki reçine tozları temizlenmelidir. Yedek teller çalgı kutusunun içine uzunlamasına koyabileceğiniz bir tip içerisinde olmalıdır. Yay kılları zamanla özelliğini yitirecektir. Bu gibi durumlarda yay kılları yenisi ile değiştirilmelidir. Her kullanım sonrası yay kulları düzgün bir şekilde kaldırılmalıdır. Kaldırılmadan evvel yayların kılları yumuşatılmalıdır. Çalgıların akort bulguları, zamanla burgudaki yuvaların aşınmasına neden olur. Bu nedenle bu burgular belli zaman aralıklarında bazı işlemlerden geçmelidir. Aşınan bulgular tespit edilip yerleri değiştirilmelidir. Ses eşikleri zamanla tellerin gerilimi sonucunda öne ya da arkaya doğru eğrilebilir. Bu tip bir durumda ses eşiği yenisi ile değiştirilmeli, işlenerek yerine alıştırılmalıdır. Uzun süre kullanılan çalgıların sargıları zamanla aşınır. Sargısız olan mi teli ise paslanır. Bu durumda teller mutlaka değiştirilmelidir. Viyola teli ve keman teli gibi teller harici olarak satılan malzemeler arasındadır. Uzun süre kullanılan yaylı çalgı aletlerinde aşınan bir diğer şey ise tuşelerdir. Tuşeler aşınırsa doğru ses elde etmek oldukça güçleşir. Bu gibi durumlarda tuşe mutlaka düzeltilmelidir. Yaylı çalgının üzerinde biriken toz ve kirler özel bir temizleme maddesi ve cilası ile temizlenip korunmalıdır. Siz de sayfamızda yer alan seçenekleri inceleyerek yaylı çalgı seçiminizi yapabilirsiniz.
